lunes, 26 de septiembre de 2011

OS OVOS DO TI INÁCIO



 Hoxe, no blog dun amigo, puxo una trasnada que él fixera cando neno, o que me deu pé  para pensar que, na miña vida de neno e non tan neno, habia falcatruadas bastantes para encher una artesa de aquelas grandes coas que se facian os mondongos.
 Vou tentar darle unha orde cronolóxica. A ver que pasa,

 De pequeno, vivin moito tempo na casa da miña avoa materna. Lugar que, por moitos anos que pasen, endexamais esquecerei. Alí a liberdade era case absoluta. A mamá Martina e a Susa, facian que á miña vida trancurrira sempre como se estivese no paraiso, entendendo o tal como un lugar no que o tempo solo era para xogos e divertimento.
 Coido que eso solo o pensaba eu. Tanto a avoa como á miña tia, de cando en vez dáballe, motivos para desexar que me marchera para o Barrio.
 O Barrio era como le chamaban os veciños de Hermisende (Santa Maria de) e os de Hermisende (San Cibrán), aclaración que, para os mais versados, supoño innecesária.
 Pegada a casa da miña voa, pola parte de atrás, vivía o ti Inacio, é a súa muller. (Mais tarde entereime que era a súa criada, ¡nin que fora crego! Veise que ferreiros e cregos batian ben o cobre).
 Debaixo das vivendas das persoas, daquela, a xente vivía no segundo andar, no primeiro eran as cortes das vacas, das ovellas, e dos porcos. Por alí habia tamén un sitio para as galiñas.
 Para situarvos, direi que a casa da avoa era no barrio das Moreiriña no lugar da Teixeira. Por certo o único pobo que ben nos mapas mais antergos desta peninsula, e que pertenceu a provincia de Valladolid, hasta a nova división provincial actual.
 Imos deixarnos de rodeos e caralladas, e ir o que de verdai interesa.
 A corte das ovellas da miña avoa, comunicábase cunha corte do ti Inácio, o Ferreiro. Visto desde a miña perspectiva, era un home moi grande, moi forte, e cunhas mans enormes. Non en van movian aquele mazos e martelos que estreitaban, ablandaban, e facian dos cachos fe ferro informe, ferramentas e cousa uteis para o traballo dos veciños da Teixeira. Era a forxa do ti Inácio un lugar mistérioso para os rapaces, pous aparte de domeñar o ferro, tiña un fuelle enorme para avivar o lume, e ademais era a unica casa pola que pasaba un rego de auga, onde de candoen vez o mestre do ferro, metía os trebellos que facía, roxos e caseque facian ferver a auga.Era como o sol cando se apagaba na noite.
 Hai que decir que era un home moi respetado, polos outros homes, e que moitas mulleres les decian os seus fillos, que sí se portaban mal, dirianlo o ferreiro e éste queimariaos na forxa.
 Eu descubrin que por unha bufarda, na corte de miña voa, podia furar hasta o curral do ti Inácio. Tamén descubrin que no curral daquel home, as pitas puñan os ovos nun poleiro, que era un cesto de bimbio con herba e palla dentro que facía un niño, no que o parecer as pitas gustaban de por os seus ovos.
 Un día metín o fuciño dentro do nieiro, e descubrin que había un montón de ovos. Era unha lambetada, os ovos en ponche co sucre o que miña avoa me tiña avizado. Habia tanto ovo, que pensei que, como eles eran dous solos, non os darian comidos, e a min dosificabanmos, cousa non demasiado xusta, según o meu punto de vista.
 De dúas veces, trasladei sete ou oito ovos, desde o curral hasta a corte das ovellas, e desde alí a cesta dos ovos da avoa.
 Deus na súa infinda omnipresencia, deuse conta da miña fechoría, e decidiu correxila, usando a miña voa como instrumento.
 Naquel mesmo día, a avoa chamoume e dandome unha cestiña con oito ovos. Díxome qe los tiña que entregar o ti Inácio en persoa, pous necesitábaos. Eu todo ledo collín a cesta e leveila. Deume as “gratias”, o ferreiro e díxome que gracias a miña avoa el e a sua compañeira xa non pasarián fame naqueles días, pois un lerchán raposo, roubérales os ovos das pitas, que tiñan de comida para todo o mes.
 Ante aquelo decidín non volver a collerle os ovos nunca mais.
 ¡Menos mal que non se entereran que fora eu quen le collera a nieirada!.
 ¿Seria certo que o ti Inácio tiña ollos no cachazo?


sábado, 24 de septiembre de 2011

¿PORQUÉ NON SE PODE FACER O MESMO NO PAIS PRÓPIO?



 Seu pai chegara a este país, fuxindo da fame do seu. Tiña poucos anos, pouca esperencia e estaba namorado da súa muller. Caseran, mais o pan e cebola non abondaba. Nacera un pequeno, espílido como él solo, mais, segundo o pai e a nai, aquel raparigo, debía ter un mellor modo de vida.
 Decidiron, nai e pai, emigrar.Escolleron España porque se decía que estaba a crecer, había democrácia, e oportunidades para todos.Eso era o que traslucia. A realidade era outra, mais tamén estas verbas van noutro senso.
 O chegar a España, a cousa non foi como eles pensaban. Non se ataban os cans con chourizas. Co tempo o panorama ennegreceu, habia que sair adiante. O emigrante, antes de verse obligado a retornar á súa orixe, acordou que antes  era un bo  acordeonista.
 Obliguerono a deixar a paleta, punteiro e cincel, e desempolvou aquel acordeón que sendo novo merquera en Itália. ¡Eran tempos mellores!
 Eu vinos unha vez. na rúa Sanjurjo Badía de Vigo, un sábado, estaba a tocar diante dun despacho de pan.
 Senteime nun banco de rua a escoitalo. Tocaba ben, tiña axilidade nos dedos, só un pequeno defecto, a música que tocaba era da chamada clásica. Catro ou cinco adaxios, acabados sempre cun vals de Strauss.
 Todolos sábados , eu, adoitaba sentarme no mesmo banco a contemplar e escoitar. Era boa música e non me custaba mais de un euro ou menos se non tiña cambiado.
 Un sábado cheguei tarde. Xa escomenzaban a pechar os comercios, polo que a xente cada vez era menos.
 Acercouse unha muller nova, que levaba da man un neno de non mais de seis anos. Habia moito cariño nos tres. O saquiño do músico tiña uns poucos euros. Seguro que na fin de semana, terian comida quente.
 O pai deixou de tocar, o rapaz, mentres os dous proxenitores falaban, dedicabase a bulir no teclado do acordeón. Pediulle o pai que o axudera.
 O pai, escomenzou a abrir e cerrar, aparentemente, o fuelle daquel instrumento, e o neno, cos seus pequenos dedos, escomenzou a premer nas teclas blancas e negras.
 Aquelo escomenzou a soar de tal xeito que a xente que pasaba quedaba abraiada, polo ben que aquelo soaba.
 Pai e nai, mirabanse orgullosos. Aquel que tocaba era o seu neno. Eles fixeran todo o posible para darle unha vida como a dos demais nenos.
 ¡Xusto hasta que chegou unha patrulla da policia, e fixeronos liscar dalí.
 O neno choraba, non sabia porqué se tiñan que ir. Empezaba a estar agusto, deleitando a aquela xente coas notas que seu pai le ensinera e agora le axudaba a emitir.
 Tarderon varios meses en volver ao seu lugar de concertos. Estaba o pai e a nai, o rapaz non aparecia por alí.
 A volta de un tempo preguntei por él. Foi a nai a que me contestou: Estaba nun colexio, subvencionado por unha fundación estranxeira. Pagábanle os estudios, e o mesmo tempo tamén o ir ó Conservatório de Música. Alguén dixera que era un xenio.

viernes, 23 de septiembre de 2011

¡QUE DIMITAN ELLOS!


 Sei que hai bós e moi bós periodistas neste destarlado pais ( o de destartalado non é culpa dos seus habitantes, senon de todos os que chegan a cobrar por meter o barco nas pedras en beneficio propio, e logo liscar sen deixarse decir que ten as mans suxas ).
 O dos “cencerros” do consello de administración da TV, que están nel por ser sinalados cun dedo e sen xogarse nin un puto duro do seu peto, queren que nos digan o que eles queren.
 Pous non señores( por chamarles algo), nos temo dereito a a unha información veraz e integra. Xa non somo nenos, nin esbirros daquel homiño ferrolan con franquicia no nome..
 Parece ser que xa o intenteron antes, con directores distintos. O único lamentable é que os que dimitiron por culpa desto non o dixeran, aforraríse esto.
 Que eu sepa, a estas horas inda no dimitiu nadie mais que o sindicalista,l supoño que le retorceron o brazo.
 Tanto os que voteron que sí como os que se abstuveron, ¡TEÑEN QUE DIMITIR!.
 Xa sei que é dificili renunciar a cento e pico mil euros, mais ainda que nada mais fora por eso, deberian habelo pensado antes de votar.

 SIGO COA MIÑA TEIMA:  “””C E N C E R R O S”””!

miércoles, 21 de septiembre de 2011

TABEIRONS CON NOME DE LUMBRIGANTES


Hoxe,lendo nun estupendo libro sobre Prisciliano,(Chao Rego) e os principios da Iglesia Católica na Gallaecia romana, un chisco mais grande que a Galicia actual, atopei un dito mariñeiro que xa le oira nunha ocasión a un amigo mariñeiro de toda a vida. Nin mais nin menos arredor de cincuenta anos no mar, e vivindo do esforzo no mesmo. Algún día falarei aiquí de Pepe Pena, coñecido en Moaña como o “Caringa”.
 A lenda é a seguinte:
 Hay un peixe no mar, o congrio, que parece que é algo perguiceiro. Ë amigo de meterse nos ócos dos rochedos submarinos, e sair pouco deles.
 Hay otra criatura marina tamén, o lumbrigante, que aparentemente é moi amigo do  congrio, pous cando éste está metido no oco, vai aquel e forneceo de comida abondosa, que fai que o congrio non saia do burato, e como consecuencia de comer, non sair a nadar e da boa vida que le dá o bogavante traendole comida, chega un momento no que o panaguado e subvencionado congrio engorda.
 Aiqui ven o problema, o congrio engorda tanto, que chega un momento no que non pode moverse nin sair do tobo. Chegado este momento, o espabilado do bogavante decide que é hora de cobrar os servicios prestados, pous aquelo de levarle comida, non era no seu fuero interno, facelo gratis.
 Entonces aporveitandose da inmovilidade forzada do congrio, o lumbrigante aproveita para irse comendo puco a pouco a súa vitima.
 Veise que o lubrigante é bastante “cabrón”, pous come nel sen matalo e de xeito que le aguante un certo tempo.
 E decir que o artrópodo, recupera o capital invertido, os intereses, e tamén quedase co esquelete do seu pretendido amigo.
 Nestas alturas, nas que a economia mundial anda manga por hombro, aparte da finiquitación  dunha época con cambio de sistema productivo obligado sí ou sí, eu teño a sensación de que nos, os curritos, somos unha espécie de congrios que hasta fai pouco fumos engañados nos nosos tobos por astutos bogavantes, e que agora, estanse a cobrar, a comida que non nos deron, mais tamén queren a tixola, o lume e os tizóns do mesmo. O esquelete coido que o queren para estercar novas xeracións, que se non espabilan, e nos non le axudamos a espabilar, nun tempo non demasiado lonxano, tamén chegarán a ser alimentados e logo comidos por grandes lubrigantes noxentos
 Hai que tamén les chama "tabeirons"..

domingo, 18 de septiembre de 2011

¿MORRERÁN ALGUNHA VEZ OS LIBROS?

.

                                                             " UN  LIBRO"

 Desde que a Internet se enseñorou de parte do noso tempo libre, a min, cada vez con mais forza, éntrame unha espécie de trambelique o pensar na desaparición do libro. Ese libro que podemos levar a cama, o monte, ler no tren etc.. Ese bendito trebello feito de pasta de madeira (por desgracia), con pastas duras ou brandas, grande ou pequeno, de luxo ou barato. Esa cousiña marabillosa, que cuando te engancha, non eres capaz de soltar, léelo a toda presa, e despous se non te defraudou acabalo releendo varias veces, e se é unha cousa que te interese e estea ben escrita, acabas por casi aprendendolo de memoria, sempre sacándole cousas novas e descoñecidas que están perdidas entre a escrita, as comas e os puntos.
 A miña relación cos libros ven dunha época na que por desgracia non abundaban. Coido que ún dos grandes erros da miña primeira escolarización, foi empezar a ler o Quixote con moi poucos anos, seis ou sete.
 Cando enpezei a ir a escola xa sabia ler. Alá meu pai se encargara de aprenderme, e unha curiosidade grande por miña parte (que por certo moitos problemas me trouxo, o querer descubrirle as tripas a todo cuanto trebello cai nas miñas mans), fixo que cando cheguei a escola xa me puñan a ler cos “grandes” nuns Quixotes que habia na escola, seguramente das normas da ensinanza da república.
 As miñas primeiras lecturas, agás as da escola, eran as das follas do almanaque, que tiñan por diante o dia do mes e o da semana, un minuto de filosofía, o santoral e as horas da saida do sol da lua e as súas fases.
 Outro libro, que por certo inda conservo, era un libro en latín. Deumo o cura Don Manuel para que aprendera a axudar a misa. Xa digo, estaba todo en latín, na primeira metade, e na segunda o mesmo traducido o castelán. Alí estaban , aparte de misa, todalas oracións que daquela se rezaban: Credo, Salve, Pai noso, etc., etc..
 Inda hoxe, se algunha vez o meu espiritu necesita paz e rezar, digo o “Pater Noster”, en latín que é como mellor o coñezo igual que outras oracións.
 Tamén a Severina, a irmá de Don Manuel, prestoume un que despous soupe que o leian os seminaristas : Bertoldo, Bertoldino y Cacaseno. Libro co casí perneo coa risa.
 O primeiro libro, que me fixo estar casi vintecatro horas lendo sen apenas respiro, prestoumo o noso veciño Modesto “Vicho”. Era un de Xules Verne: Unha Viaxe o Centro da Terra.
 Descubrir a quel mundo foi abraiante, e o mesmo tempo abriume un monton de camiños e conocimentos que hasta aquela eu non tiña. Coido que daquela tiña uns dez anos, e o lugar mais lonxano ó que viaxara fora desde a Teixeira a San Ciprián, pasando por Hermisende.
 Eu sabía que mais alá do Monte Muga, había Castela, mais non sabia como era. Hacia o sur estaba Portugal, mais o primeiro contacto co pais veciño foi na Moimenta. Leveime unha sorpresa o pasar a raia, e non ver por alí nigún guardinha. Galicia tamén me quedaba moi lexos a pesar da súa cercanía. Os lombeiros é o que teñen, aillan.
 Tamén recordo o primeiro que merquei : O Decamerón, porque o ví na estación do tren e tiña para mercalo. Unas poucas pesetas. Se alguén leéo este libro pode imaxinar a cantidade de veces que le fixen visitas o señor Onane.
 Agora os libros teño que guardalos. Nestas altura témolos apilados,pous nas pequenas estanterias, tanto de Vigo como de Val dos Marcos xa non collen. Haberá que alargalas.Xa case se converteron nun fetiche.
 Non sei se as novas xeracións perderán o costume de lelos, agora cos dixitais, mais para min eso de telo entre as mans, sobalo, e cando leo na cama me caia enriba da cara, é unha ledicia.
 Seuro que un dixital deixariame algunha marca na testa.
 ¡TENTADE A QUERERLE A UN LIBRO, NUNCA VOS DEFRAUDARÁ!

sábado, 17 de septiembre de 2011

CASTRO DA CIGADONHA- MOIMENTA DA RAIA.


 Hai veces que o tempo non da pra nada, e noutras sácasele bastante partido. Supoño que o tempo non ten nada que ver, senon que é un mesmo, pondole mais empeño ás cousas nalgunhas ocasións.
 Ven a conto este “ntroito”, pous neste vrao pasado, ou a piques, deume tempo a percorrer zonas castrexas da alta Xeabra e das Frieiras tales como dous castros en Lubián, dous en Hermisende, un en Barxacoba, dous en Sancibrao, un en Castromil, un na Moimenta (Portugal), un en Santigoso, un en Chaguazoso, un na Mezquita e o último na Vilavella.
 Quedan para outra pasada, A Gudiña, e a súa comarca a igual que polo menos un da Teixeira e outro de Castrelos.Igual que algo pola zona baixa de Sanabria.
 Todo se andará, se Deus quixer.
 Hoxe vou falar, por un motivo de cortesía, da Cidade da Cigadonha, na Moimenta, Castro que xa teño mencionado aiqui nalgunha ocasión.


 Está situado, este castro, na marxen direita do rio Tuela, o lado dunha ponte da idade media, que parece que está sobre os lizaces doutra ponte de orixe romano, que seguro que o mesmo tempo estaría sobre un pasadeiro castrexo.
 Nesta zona o que é seguro é que foi romanizado pous inda hai vestixios dunha pequena calzada das características das romanas.
 Na saida da ponte pola marxe esquerda, hai unha enorme fraga semidescuberta, de feito todo o leito do rio está sobre un rochedo granítico, fraga, decía, que ten unha serie de labraduras, coviñas é unha espécie de ferraduras e que sube directamente o castro.
 Según nos dixo unha muller na aldea da Moimenta, pola baixada desde a aldea a zona que chaman as Vinhas, hai gravuras en moitas pedras, algunha con figuras como humanas. Cousa que non pudemos comprovar por falta de luz diurna.
 Os habitantes prerromanos da zona, eran da tribu celta denominada os Zoelas, según os achádegos das escavacións feitas pola zona de Chaves, e dos restos recollidos polo abade de Baçal, que agora están no Museo Arqueolóxico que leva o seu nome e que está na cidade de Bragança.

 Unha curiosidade que atopei na beira do castro da Cigadonha, é unha fonte “Calda”, é decir de augas quentes, que verte directamente no riu Tuela.

 Cando nos marchábamos xa camiño da Ponte do Cunqueiro, e xa entre lusco e fusco, o volver a mirada atrás hacia a cidade, vimos unha fada, que baixaba a fonte de augas caldas, cunha cousa na man, cousa coa que unha vez metida no Tuelacoa auga por baixo dos peitos descubertos, púxose a pentear o fermoso pelo loiro que le chegaba as nádegas.

miércoles, 14 de septiembre de 2011

¡SOLO CONJETURAS, MIAS!


Miércoles catorce de Septiembre de 2011, después de estar trabajando en la limpieza de la bodega, tinajas, pipas, estrujadores  y demás aperos necesarios para la transformación de los racimos de Tinta Madrid, Mencia, Merenzao, Tempranillo, Verdejo, Malvasía, y algo de Tinta Roiriz, me fui a comer.
 No hablo de los frutos de la tierra que he comido, porque no quiero que nadie sufra un exceso de jugos gástricos al leer los nombres de esos frutos cosechados en el Vergel de A Porteliña. Por menos a veces los infartos se ceban con el personal.
 Después de todo eso, me acerco a la antigua escuela, donde por gentileza del Ayuntamiento, mejor dicho, de su corporación, puede uno acceder a Internet.
 Estaba yo en esas, mirando la prensa, blogs de amigos, facebook y demás servicios de comunicación, y pensando en como la cosa ha evolucionado. En esta misma escuela que un servidor de ustedes ayudó a construir, haciendo de pinche para los albañiles que la levantaban, allá por los años sesenta del siglo pasado. ¿Quién nos iba a decir a todos nosotros que un día se podía ver aquí la TV.o navegar por eso que se llama la Red.
 Siempre he dicho que mi generación ha pasado sin solución de continuidad de la época del arado romano a la de los viajes a la luna y más.
 Siento un ruido, fuera de la escuela, me asomo y veo un coche de la G. Civil. Se baja un guardia, y se acerca a mí preguntándome si sé algo de los incendios que por aquí han sido. Le pregunto que si está ardiendo por algún sitio. Me dice que no, los de días pasados, dice.
 Le contesto que no sé nada, paro al miso tiempo pienso: “ A buenas horas mangas verdes”.
 De todas formas mas vale tarde que nunca, si la investigación es buena y descubren los incendiarios o incendiario, buena sea.
 Le digo que aquí ya no queda nadie con piernas, que ponga fuego. También digo mis sospechas sobre los mismos.
 Como le he dicho a él, en los incendios que yo tuve la oportunidad de sufrir, siempre, siempre, la aparición de los helicópteros y las avionetas contra incendios fueron de una rapidez rayana con lo increíble. Como si estuviesen con los motores en marcha, y dispuestos.
 Otra casualidad que descubrí fue la de observar una avioneta o helicóptero de reconocimiento ya antes de media hora descubrir humo. ¡Siempre detrás del humo suele haber fuego!.
 ¿Será la crisis que nos quiere achicharrar, antes de devorarnos?

martes, 6 de septiembre de 2011

CERVANTES Y LAS CARRTERAS DE SANABRIA


 Amigos, el verano casi se fue y los minúsculos humanos volvemos a nuestras rutinas.Este que escribe y su pareja, estos días estamos a pasar unos días en la capital del reino. Por cierto aquí hace más calor del deseado por mí.
 Como observareis, en esta entrada uso el Castellano. No es por que me haya redimido del  xabrés da alta Xeabra, no. Es por queque creo que lo que voy a decir, así lo exige.
 Veréis

 La semana pasada nos hemos acercado al balcón de Sanabria, concretamente al lugar de Cervantes, pueblo perteneciente al municipio de San Juan. Buscábamos algo que no conocíamos: La Casa del Escritor.
 La hemos visto, fotografiado (supongo que, de ser, ya habría sido renovada en varias ocasiones, pués tres siglos para una casa son muchos). Tiene una finca cercada por una pared considerablemente alta, parece bastante grande, la finca, y todavía existe un palomar. ¿Será el que menciona don Miguel en el Quixote?.
 Hablamos con un vecino lindante con “la casa”, que fue muy amable y entre otras cosas que nos contó, se quejó de la despoblación de la zona y de la falta de acuerdo de los pocos vecinos para una concentración parcelaria que hiciese un poco más rentable el esfuerzo de sacarle algo al “terruño”.
 De “la casa” hablaré desde Vigo, y de la precariedad de la zona, y de lo que he visto del Parque del Lago y zona.
 Lo que ahora quiero denunciar es el estado lamentable de las carreteras de aquella zona y concretamente de la que va a San Justo.
 Me equivoqué al ir a Cervantes, al buscarlo en el ayuntamiento de San Justo y no en el de San Juan como debería.
 La carretera de San Justo es infame. Creo que no le tiene nada que envidiar a la de Porto.
 Estas carreteras son el exponente de lo que no debe ser, aunque el resto de las que dependen de la Diputación también se nota mucho que son tercermundistas.
 Ahora con la famosa crisis, supongo que ni en las vísperas de elecciones se hablará de las mismas.
 No sé si me leerá algún responsable político (creo que algunos saben juntar sílabas), pero estaría bien que se diese la vara al respecto.
 ¡Pueden hacerlo sin necesidad de referéndum!. Me refiero a las carreteras.
 ¡SALUDOS POSTVACACIONALES, ATODOS….TODOS!