CORMANLAREIRO.- OUTRA ISTÓRIA

 Aquel día, o Cormanlareiro, decidira darse a si mesmo unha homenaxe. Él era o que mellor coñecía, despous do ti Marcelino e o Caleiro, o riu. Non habia recuncho que no espitroquera algunha vez, nin pala nin arraigada na que non metera as varas do seu tesón. Desde que aquel tipo de pesca, pasara a istória, acomoderase ós tempos e tentaba ás camelas ou bácoras co seu lareiro de sanguiño, que xa tiña unha cuantas dúcias de señoras sen pestañas agarradas.

 Os tempos cambiaban, non sempre para mellor. Ultimamente non se deixaba caer polo riu, pois as trabas eran grandes á hora de tentar algunha trutiña daquelas que adoitan comer gusarapas, mosquitos, e outras clases de alimentos, as veces escasos no Tuela. Despous de que se fixeran os tuneis da Canda e do Padornelo, por mor, non se sabe moi ben de qué, a escaseza  de troitas foi cada vez a mais grande.

 Empezouse a falar, de que os peixes estaban contaminados, e chegouse a decir que polo riu tamén andaban restos de chumbo, que xa se notaba. Algunha empresa portuguesa fixera análisis das trutas do riu e publicouse que os indices de chumbo xa eran preocupantes.

 O meu amigo Cormanleiro, nas mellores épocas, adoitaba venderle parte da súa pescata a un matrimonio. El era amigo da muller, que fora criada a carón da súa casa. Esta muler casárase cun home fachendoso da capital do reyno, antipático e presuntuoso. Falabase de que o “borrego” da capital non trataba ben a muller. Algo demacrada viase, mais aparentemente entre eles todo parecia normal.

 O Cormanlareiro, nunha ocasión, preguntoule a ela, se os rumores eran certos, ó que ela respondeu de habia moita esaxeración. Confesando o fin, que a cousa podía ir mellor.

 Foi o Cormanlareiro, para darse a homenaxe a si mesmo a tentar, con saltón, as camelas, o nascente dun afluente do riu principal. Xa non era época de pesca oficial, mais él sabia pola comprobación empirica dos seu propios ollos, que os xerifaltes collían trutas no vedado. Coñecía o truteiro infrinxidor e colaborador dos mandamaises provinciais.

 Chegou  ó nascente, alí onde o riu nace realmente, nunhas fontes caudalosas, que se dividen en dous ramais, que despous, como dous bós irmans xemelgos, volvense a xuntar para deitar as súas augas noutro riu, que según os ditos dos antergos, nunca mesturan as augas. As do Douro van suxas e as do Tuela chegan limpas e transparentes até o Atlántico.

 A calzón quitado agarrau unha dúcia de trutas, mais unha. Esta unha era unha truta que levaba bastantes anos tras dela. Agarrouna, era fermosa, gorda e prometía un par de días de comer saborosa bácora.

 Cando entraba na súa casa, por alí apareceron, a súa veciña e o seu marido o fanfarrón. Este díxole que se levaba trutas que las mercaba, o que él respostou de que non tiña diñeiro para pagar aquelas trutas do seu homenaxe.

 Será por diñeiro, dixo o capitalino, pide o que queiras.

 Picado, o Cormanlareiro, díxole que primeiro as vira, que despous xa le diría o que valian.

 Deitou as bácoras enriba do mesado da súa cociña, e separou a truta grande, que a reservou para él.

 O lechuguino, díxo que as queria todas, mais ante a contestación do Cormanlareiro, que le dixo que, ou as que le vendia ou nada, enfurruñado por non sairse coa súa, dixo que bueno. O precio foi esaxerado, mais o ricachón, hipotético, non dixo nin pío, pagou e levounas. Por certo; co diñeiro das trutas, o Cormanlareiro, fíxole un regalo a súa veciña e muller do zampabolos.

 Pola tarde, sen querer, o meu amigo escoitou falar o, xa para él indeseable, decindo que él comia as mellores trutas do país. Solo era cuestión de diñeiro, e de que se deixeran comprar.

 Sentoule moi mal aquelo.

 Un día enterouse de que nunha charca do riu, as trutas morrian sen saber moi bén o por qué.

 Analizadas as trutas, descubriuse que tiñan unha enfermidade, producida por un producto soltado no riu, é que era tan peligroso case como sé se comese “esternina.”.

 Agarrou  media dúcia de trutas e mandoulas o lechuguino. A muller estaba na aldea.

 Pasados quince días, a muller voltou a aldea xa viuva. Non estaba demasiado triste. O marido morrera dunha rara enfermidade, descoñecida hasta entonces polos profesionais da menciña.