EN RECORDO DA DORINDA DA TEIXEIRA.

Sempre estaba alí, detrás da fiestra e con cara de risa
Diante da casa os rapaces xogábamos a todo aquelo que se nos ocurría. Aquela muller sempre estaba dale que dale a máquina de coser.
Algunha vez, moi poucas, abriu a ventana para decirnos a algún de nos : "Eso non se fai, tedes que ser bós".
Chamábanle Doririnda, é sobre todo para min formaba parte de un todo que era a Teixeira.
Non podia concebir O Tolaco, sen ver á Dorinda detrás dos cristáis da fiestra, coa máquina de coser casi á mesma altura da cara. Era unha máquina que se facia traballar coa man.
Eu via-a casque todolos días, desde a casa de miña avoa, ainda que desde unha a outra habería uns dous ou trescentos metros.
Marcheime da Teixeira, e tardei en volver por alí.
A primeira vez que voltei, despois de saúdar á xente é comer en casa de meu tiu Luis é a súa dona a Petra, antes de irme de novo, acerqueime hasta o Tolaco, e mirei para a fiestra onde a Dorinda estaba, casi como se fose un cuadro, na época da miña infancia, mais as ventanas tiñan as contras pechadas e non se via a nadie.
Cuando volví a ver a meu tiu, prgunteille por ela. Entonces él díxome que xa facia uns cuantos anos que morrera, é apostillou “ a pobre descansou por fín. Non era a mellor vida a que le tocou vivir”.
Apareceu mais xente pola beira nosa, é xa non tiven ocasión de preguntar mais por ela.
Regresei a Sancibrao. O dia seguinte pregunteile á miña mai pola Dorinda da Teixeira e díxome que ia un tempo que morrera, é mais ou menos repetiu a cantilena do seu irmán.
Entonces pregunteille por aquela muller que eu sempre vira detrás dos cristais da súa ventana, e pensandoo ben, añadín: “creo que non a vin nunca fora da súa casa”
-¿Cómo a ías a ver fora da casa? ¡ Estaba tolleita!
Aquel día entereime de que non se podia mover. Daquela, aquelas eivas, a xente tiña por costume non falar delas, como se ó non mencionalas fora algo que facía que non existiran.
Entonces miña nai contoume, a prengutas miñas, porqué estaba tullida
Nunca aprendera a camiñar,pois sendo ainda una cativa de meses, unha vez que a súa mai a levaba pola rúa, unha veciña colleuna no colo. Botoulle un brazo por debaixo das nádegas, entre éstas e os xeonllos, como se collen os nenos xa grandiños, con ta ma sorte, que nun rebrinco da rapaza, marchouse para tras, escochandose pola cintura.
A partir de aquel dia, non voltou a moverse de cintura para abaixo. Tiña para toda a vida unha Hemiplexía.
Ainda hoxe, cando vexo coller así a un neno pequeno, entrame repelús, e se podo digole a persona que o colle, que le poña unha man suxetándole a espalda.