martes, 29 de septiembre de 2009

¿FODEMOS POUCO, OU DESPILFARRAMOS!

Xa teño uns poucos anos, é como decia un amigo meu aragonés, son de unha xeración que pasou sen solución de continuidade do arado romano a época dos ordenadores.
Nin vou falar de ordenadores, dos que non teño NPI, nin do arado romano, que foi sustituido pola charrúa.
Agora quero meterle un chisquiño o dente, a esta cousa que chaman crise, é algúns din que mundial. Eu diria que so dun cacho do mundo, pois polo que vexo na tele e leo nos papeis, ainda hai paÍses na época do arado romano. Eso sí o pobo liso e chairo, pois os politicos e os dirxentes, como se dí agora están ó loro. (Con perdón do meu amigo LoRo, nótese a diferencia)
Se me apurades moito, desta xente, pobo liso e chairo, coido que na peninsula inda temos demasiado, é en Europa tamén. So hai un pais en que os labregos e gandeiros cando les peta poñen en apuros os gobernos:Francia, mais ¡hai amigos, nese pais hai demasiado chauvinismo, e pouca solidadriedade!, ainda que sexa o país da Liberté, Fraternité é Legalité.
Imos o que imos: houbo unha época na miña vida, na que de súpeto, un día, escoitei a un dos meus xefes catalans, decir que nos tiñámos que apretar o cinto. Como eu xa o levaba apretado para que os pantalóns non se me caeran, pensei que aquelo non ia conmigo. Craso erro, ó pouco tempo decateime de que, efectimevente, tiña que apretalo, pois o que o patrón pagaba, a min en concreto dábae un deficit importante. Subira todo menos a miña retribución. Para subsistir necesitaba algo mais. Solventeino como puiden, pois sen comer non se pervive.
Endexamais escoitei ós politicos decir que me afloxera a cinta, mais o de apretala, cada sete ou oito anos, non falla.
As técnicas de produción, cambieron moito. Pasemos de facer cousas consistentes, que daban traballo, non so ós que as facian, senon a todo un mundo de “arregladores”, que cuando algo se escarallaba, remendaban-no.
Exemplo: Nun coche daquela o aire acondicionado entraba pola ventanilla, é so sé se estropeba ésta no inverno, habia que reparala.
Hoxendia, os coches teñen aire climátizado, se se escaralla o “comprensor”, os do servicio oficial dicen que hai que cambialo por un novo, ainda que o desaguisado sea pequeno. Eu xa levo dous no coche. Parece que cambiar un chip é un problema caseque de desatino mundial. ¡EU ESTO, con todolos respetos, CHÁMOLE DESPILFARRO!
Como parece que traer a conto estas cousas, é de xente desfasada e anclada no pasado, so me queda traer a colación aquelo que se le apón a Unamuno, ainda que xa o escoitei posto en boca de outros:
^Parece que nunha ocasión, nunha tertulia do “café Jijón”, de Madrid, estábase a falar dos problemas, que parecen congénitos de España. Que si esto vai mal, que si aquelo non vai ben, que se a culpa é de fulano, que se é de citano, cando, ó parecer, D. Miguel de Unamuno, levantou a voz e dixo: O que pasa é que neste país fódese pouco. Alguen le retrucou, " non é que se foda pouco, ó que pasa é que sempre foden os mesmos".

viernes, 25 de septiembre de 2009

A NINFA DO TUELA


A NINFA DO TUELA

Era o quince de Santamariña. Levaba toda a mañá sentado onde antes estivera o muiño do Carrizal tentando ás camelas co ánimo de levar algunha a cricadeira, mais elas non se deixaban enganar, e o Perelas mandaba os seu raios cargados de electrons, que caian enriba dun, caseque abolandole o cogote.
Cando decidin meter no Tuela os taregos, como ia quedarme espido, mirei para os lados por se habia alguén por alí. Escondendose entre os salgueiros que hay un chisco por enriba do lugar onde estaban as poldras ví una fermosa muller, tamén espida con cabelo dourado tan largo que le chegaba os xeonllos, tapandole a parte traseira. Liscaba rio ariba.
¡Lastima!-pensei eu. Seguro que unha ollada sen estorbos, seria moi agradable. Fiquei con as ganas de vela mellor e mais tempo.
Por moito que mirei, e recorrin a ribeira, non conseguin volvela a ver.
Chegou o mes de Setembro, xa cara o final. Volvin pola zona, nesta vez non tiña nin a intención nin ganas de darle a tabarra as camelas. Estaba ali, debaixo dun frondoso chopo que crecera xunto a un afreixo, e entre eles parecia que se establecera unha competición por ver quen era capaz de chegar antes a rozar aqueles neboeiros que os espertos chaman cúmulos e que cando les da por organizar rebumbio, non hai quen ature o ruido, nin mire ben os lóstregos, que preceden a unha boa tormenta.
O vrao tocaba o seu fin, e deixeime caer por alí a contemplar as augas cristalinas do Tuela, e as follas do chopo, que mesmamente semellaban que eran de ouro.
Mirei hacia a Charca Negra, e alí estaba outra vez. Espida de todo cos cabelos loiros que le chegaban porbaixo dos xeonllos, os que apenas se vian, pois caseque os cubria a auga.
Nada mais vela, recoñecí aquel fermoso corpo, mais igual que da outra vez, a visión durou pouco tempo, pois perdinna de vista no rouso de debaixo da preseira.
Esta vez tampouco conseguín verle a faciana. Naquel corpo solo podia haber una fermosa cara.
Rompeuse o encanto cunha estridente sinfonia de ladridos de can. Xusto donde fóra o muiño, estaban tres cans rodeando un punto no medio deles, e ladrando desaforadamente. Por moito que o tentei non fun quen de ver nada diante deles. Deixeron de ladrar, e cada can marchou por un lado distinto.
Pasaron vinte anos desde aquela vez que os cans ladraban a naide. Volvin as poldras, cun libriño na man coa idea de ver correr a auga por entre os gogos, as subidas e baixadas das camelas na procura de comida, así como os escalos nadando en ringleira por debaixo das raices das salgueiras, e sentir croar as rás, igual que escoitar o canto dos paxaros no alto do afreixo e do chopo que seguian teimando a ver cual dos dous chegaba antes o ceo.
Cuando estaba enfrascado nuns espesos párrafos do fermoso libro de Mircea Eliade chamado “El Burdel de las Gitanas”, levatei a cabeza para tentar digerir ben o que acababa de ler cando, no fondo da Charca Negra, volvin a ver aquela fermosa muller loira, coa punta dos cabelos cubrindole os xeonllos, deixouse ver un chisco mais que as dúas veces anteriores. Deume a impresión que non estaba tan lozana como tempos atrás.
Parecia que debaixo dun pelo menos loiro, a pel da pernas estaba algo enrugada. Cando desapareceu tamén tiven a impresión de que o seu andar non era ó mesmo.
Perdin-na de vista, enfrasqueime no libriño, e voltei para a casa, camiñando polas ladeiras do Outeiro con lúa.
Non volvin ver aquela moza, a que dei en chamar a ninfa do Tuela. Ben certo era, que sempre a vin de costas, endexamais de fronte.
Transcurridos outros dez anos, nunha tardiña de outono, no cimo do pozo do Forno, xusto donde desemboca no Tuela o rigueiro que baixa do Litro, sentado naquelas fragas que sempre se estan a mergullar no rio, volvin a vela. Esta vez, emerxeo do fondo do pozo, de primeiras solo le via a cabeza que arrastraba os loiros cabelos sobre a auga. Non podia distiguir ben a faciana, estaba un pouco desdibuxada polas sombras que xa cubrian o rio. Dirixiuse de maneira recta hacia min. Cando se acercou deslizandose pola fraga afundida no rio e a mesma na que eu estaba. Vin unha faciana do mais fermoso que vos podedes imaxinar, cun semblante tamén do mais triste imaxinable, e o que me pareceron unhas grandes bágoas saidas daqueles fermosos ollos que un dia deberan ser puros e cristalinos. A testa murcha, as mans temblorosas, e semellaba que as pernas xa non podian sostela. Miroume, e sen falar, fun capaz de comprender que, efectivamente era a Ninfa do rio Tuela, que me estaba decindo que ela ia a morrer xunto co rio, se non faciamos algo por evitalo e cuidalo.
Non volvin vela. Espero que un dia a vexa remozada, se non son eu, polo menos que sexan os meus netos.

lunes, 21 de septiembre de 2009

XA CASEQUE VAN VINTE ANOS.(26-09-1999


Como xa teño algunha das neuronas caseque fóra de servicio, é non quero esquecerme, hoxe quero dedicarle unhas lineas ó Pepe, tamén conocido como o “nacho”, por aquelo de que tiña o nariz pequeno.
O dia vinteseis deste mes faran vinte anos do seu pasamento. Por certo, pasamento paseniño e silandeiro, sen facer ruido como a él le gustaba. Que eu recorde sólo un par de veces sacou os pés do testo, e baixo o meu punto de vista tiña razón. Detódolos xeitos ¿que vai decir un fillo, que por enriba se precia de selo?.
O dia que morreu, contaronmo despois, despois de remontar o viño a noite amterior despois de xogar a partida en casa do seu afillado Marcelino, foise dormir, é o dia seguinte cando se ia levantar, decidiu que xa non queria seguir neste planeta.
A min chamoume ó meu cuñado Xusto, naquela mañá contandome que xa estaba mais pra alá que pra acá, mais que ainda vivia.
Decidimos a Angela e mais eu ir á casa dos “vellos”. Recollimos o Héctor, no colexio é sen solución de continuidade seguir pola estrada hacia Sancibrao.
Non espero que naide me crea, é farán ben,mais polo camiño sucedeume unha cousa que endexamais esquecerei, é que teño sempre moi presente.
Cando iamos, entre Porriño e Pontareas, eu ia conducindo e de sutaque sentin dentro da miña cabeza algo así como un estremecemento, un ruido inexplicabel, en definitiva algo que endexamais escoitera.
Preguntei a Agela a hora que era, é dixome : caseque as nove é media. Dixen eu naquel momento, ¡meu pai acaba de morrer!.
Cando cheguemos á casa, o Pepe xa estaba dentro do cadaleito, co seu nariz pequeno, con cara caseque de coña. Mai oh, amigos, aquelo que estaba alí, xa non era meu pai, xa non era ó Pepe. Alí faltaba algo. A cara era a mesma, o nariz tamén, os pelos caseque de punta tamén, mais faltaba o mais importante: ¡O propio Pepe ¡. Aquelo era sólo un esquelete xa, alí non habia vida. Eso sí, habia unha cara que estaba decindo, “non vos preocupedes por min, eu xa cumplin”.
Pregunteille ó Xusto que, a qué hora morrera, e díxome: as nove é media.
Atrás quedaba unha vida vivida como a él mellor se le deu a entender. Con moitos erros, tamén con acertos, e sobre todo cun grande sentido da solidariedade. Algún día contarei algunhas cousas coñecidas por min. A prmeira folga da que eu tiven noticia solidarizandose cun compañeiro de “choio”, xunto co seu cuñado Manolo. Podo decir que o patrón tivo que baixar a cerviz.
Outra anécdota, foi cando estaban facendo unha casa, “por axuste”, e cando alguen, que o mellor fun eu, preguntoulle él é o seu compañeiro: ¿E vos cobraredes?, ó meu pai contestou sen esperar resposta: ¿E logo, teñen que vivir no camiño?.
Pepe, que saibas que xa caseque non hai « bácoras » no Tuela, e que ti é o Cipriano xa non estades solos no Rouso do Camiño Novo.

viernes, 18 de septiembre de 2009

REFLESIONS DUN LOUXEIRO



Estaba alí sentado. Debaixo daquel castañeiro milenario. Estaba acougadiño nas raíces que o tempo fora sancando da terra. Tiña a cabeza entre as mans, de tal xeito que parecia como que a suxetaban.
Nos castañeiros empezaban a pingar as castañas. Os ourizos xa tiñan a cor da madurez, e nalgúns as castañas, mesmo parecía que alguén les dera lustro como a os zapatos no día da festa.
Tiña entre aquelas mans sarmentosas unha navalliña coa que escabacaba de xeito mecánico, nunha astela que sacara dun racho.
Na cara as enrugas decían ás claras os suores dunha vida chea de traballos duros, mais nos ollos víase a satisfacción do conseguido; arrebuñarle o Ladeairo algo do lombo, do que sacaba para o sustento seu e dos seus. Sempres con moito esforzo, mais sempre chegando dunha colleita a outra, nas que sempre esperaba mellorar o pasado.
Recordaba cando, anos atrás, despois de ser vasallo dos feudais da zona, conseguira mercar as terras nas que traballaba. Aqueles que a poseian era pola graza de Deus, según decían, ainda que él pensaba que era pola forza das armas e dos amigos de roubar o pobo.
Recordaba os traballos é os sufrimentos na consecución de levantar as casas, sacar auga do rio para regar os pastos roubados ó monte, facer os camiños para que os carros transiteran polos mesmos, arrancar as pedras para que os canteiros fixeran a Igrexa da que despois se apropiarian os purpurados,que despois vendian esquecendose de que non tiñan títulos de propiedade. Ëstes dalle o mesmo, coido que venderon ó seu mestre por trinta moedas de prata.
As bágoas escorregábanlle polas meixelas, por aqueles sucos, que o souor, o traballo e o tempo cincelaran na súa faciana.
Tamén recordaba, como os seu fillos puideran vivir unha vida menos dura, grazas os seús esforzos, grazas o seu sentidiño, é sobre todo a aquelas mulleres que calidiña e silandeiramente le axuderan en todo, le deran azos nos momentos duros. Naqueles momentos en que estivera tentado de deixar todo e liscar dalí.
Na cara daquel home estaban reflectidas as caras de todolos homes e mulleres, que fixeran, no transcurso do tempo, posible que Val dos Marcos fora como era, e que ainda existira, coas novas e modestas vías de comunicación, coa auga nas casas, coa luz eléctrica e non sei cantos trebellos mais.
Solo tiña unha dor, era a de que todo aquelo se perdera, a solidadariedade entre as xentes, e a maneira de axudarse uns a outros, ainda que de cando en vez andiveran a liortas que sempre acababan aparacando a renxeira de uns contra os outros e volvendo as cousas o seu sitio.
Aquela cara era o acúmulo das caras de tódolos homes é mulleres que foran. Non sabía dos que serian, mais por que él o desexera no ia ser que non.
Desde donde estaba albiscaba os dous cemiterios. Alí estaba él e todolos demais.
Decidiu que xa era hora de voltar cos compañeiros de fafigas.

miércoles, 16 de septiembre de 2009

OLLO COS CACOS EN VAL DOS MARCOS.

Unha foto da nosa igerxa, escondendose por se é o caso.



Estou pensando seriamente en deixar de ir a Val dos Marcos. Pódaque haxa algo contaxioso ou algo ainda peor. Coido que hai chourizos por tódalas partes.
Neste fin de semana pasado estiven en Sancibrao. Habia que ir a recoller á Porteliña todo aquelo que plantéramos é sementéramos uns meses atrás.
Veredes; fúmos o domingo pola tarde coa sana idea de non escoitar as novas campas da fermosa espadaña da igrexa, que foron cambiadas, sen o consentimento da maioría dos veciños, tanto dos residentes coma dos non residentes. Polo que escoitei, inda non oin ningunha opinión favorable ó novo invento.
Tamén me fago unha pregunta, ¿ porqué ese artiluxio, en lugar de cambiar a cadea da campa?. Parece que esa foi a disculpa, que a cadea está gastada e pódelle caer na crisma o tocador de turno. Xa unha vez le caeo ó amigo Silverio, e no o matou, nin o deixou mais tolo.
¿Acaso é mais barato gastarse arredor de mil euros nun altoparlante que tentar arreglar unha cadea de uns trescentos anos, ou no defecto, por un cable novo para facer soar a campa?.
O primeiro problema xurdiu, o último día da festa, pois a Lisa Tomela doule por morrer o día de antes, e como foi soterrada en Sancibrao, xa non se pudo tocar sinos. Gostaríame saber como raio faran cando teñan que tocar a “lume”.
¡Un grande recordo para “Lisa”.
En outro orden de cousas, hai que decir que polo Val dos Marcos, pululan os cacos. O amigo Xeantoño, por tres ocasión afaneronle uns rixelos. Da primeira vez leverolle 5 ou 6 cordeiros, na segunda dez e na última coñecida, dúas ou tres. O noso pobo está tan abandoado da man de Deus, que os cacos permitense o luxo de entrar na curriza onde durmen os borregos nun coche, caseque dentro. Denunciouno por todolos lados, mais parece que as esperanzas da recuperación son escasas. As autoridades españolas dixéronle que, se pensaba que poderian ser portugueses, tiña que ser él quen fora a Portuga a pola dunucia ????.
Na noite do domingo ó luns, tamén houbo un roubo no comercio do Tito, ese que está aberto 25 horas o dia.
Os cacos entreron no comercio, rouberon todo o tabaco que había as vistas, uns cantos centos de euros, é como atoperon unhas cantas chaves useron-nas para irse ó lugar onde habia, o parecer, dous ou tres coches, onde despois de mover unha furgoneta, puxeron a andar un Audi, é lisqueron con él. Parece que tamén entreron no axuntamento co ánimo de roubar, mais alí non habia nada.
A ver ¿ esto do axuntamento non será para despistar?.
Outra cousa curiosa ¿como sabian os cacos que o coche estaba gardado noutra casa?
Eu teño unha cousa moi clara, quenquera que sean os cacos, algún deles coñece ben o lugar e os sitios.
Coidadiño cando vaiádes por alí, non sexa o diaño.

viernes, 11 de septiembre de 2009

ESTABA PROHIBIDO ALGÚN TIPO DE CANTIGA



Era un dia de inverno, daqueles días de Val dos Marcos, donde todo se queixaba do friu.
Un castañeiro, en segundo término, elevaba ó ceo as súas gallas, como implorando que a friaxe acabéra.
Os castañeiros detrás do implorante parece que seguian as preces do primeiro, non en vano éste era o mais cercano a Igrexa. Daquela ainda non se puxera de moda que os Kikos fóran ministros parlantes, pondo as comas e os puntos o chou.
A terra tamén parece que tremaba polo frío, pois vése totalmente triste é sen pizca de poulo.
Outra característica é a de que, inda o asfalto non cheguera a zona. Faltaban polo menos trinta anos para que sucedera.
Naquel dia calquera de inverno, un pobre Carpinteiro, estaba a punto de ser axusticiado, por cantar diante do axuntamento, aquela famosa copla de Angelillo, que decia: “Ay, Mariy Cruz ¡”., porque nun verso decía que lle dera na boca un beso.
Apareceu por alí a parella de Carabineros, e ian levalo xa preso.
O pobre so tivo tempo de por a súa chqueta enrugada, eso sí gorra das festas é a cara de coña que o caracterizaba, como se as cousas deste mundo non fosen con él.
Salvouse do garrote vil, porque os amigos fixeron todo para que a cousa non fóse a mores. O Modesto, o Manolo e o César vestidos de gala intercederon por él, para que o soltaran.
Oubo unha pequena ameaza ó crego, no senso de que o Modesto, o Pepe, é o Lias, non volverian a Sacristía a cantar nos días da festa, é esto fixo que o represente da Igrexa, tomara cartas no asunto e le ordenara ós axentes da autoridade que o soltaran, cousa que fixeron de contado.
Como proba de que o asunto acabou ben, manderon vir un home con unha máquina de retratar, e deixeron esta foto para a posteridade.
Na foto vése como as raíces dos castañeiros estan o regaño, despois da paz esconderon-nas de novo. ¡Era a súa maneira de implorar!.
Co tempo os dous primeiros castañeiros foron sacrificados por mor do progreso, o primeiro estaría casi no medio da curva, e o segundo inda ten as raíce ó aire, no mesmo lugar onde se criera.
¡Unha forte aperta a todos os da foto!.

jueves, 10 de septiembre de 2009

XENTE CON PERXUÍCIOS, QUE NON O LEA

Hai días que é muto millor non erguerse. Se non o creédes, leéde o que sigue. Podemos decir que xa pasou mais de medio século, que pasou en Val dos Marcos, é que todo parecido coa realidade quédase pequeno, ainda que esté fabulado.
Naquela mañanciña dun fermoso día do mes das flores, ó noso heroi, saiu da cama xa un pouco tarde, ainda que le prometera a seu pai madrugar, para ir a abrir a poza do prado de Lagoas.
Tirou as mantas pra trás, encasquetouse dentro das calzas, puxo os carpíns é os zamancos non aparecian pos ningures. Lembrou que os deixera no cimo da escaleira para non facer ruido cando ia a cama.
Arrenegando de todo, saiu ó cimo da escaleira a buscar os zocos. Cando pasaba polo estreito tramo que separaba a cociña dos cuartos, cos calcetíns de lá nos pés, e enseñando parte das unllas, que mais ben parecian sachos, ou garras de aguia, notou unha certa humidade nos pés, e con asombro, viu que nin chovía nin se esperaba que chovera. O sol xa cáseque aplastaba a un contra o chao. Colleo os zamancos, sentouse no último balzón da escaleira coa idea de calzarse.
- ¡Mal raio parta as pitas! – berrou- ¡sé puxérades tantos hovos, como merda deixais, naide pasaría fame!.
O noso amigo o sair fóra pisara caseque todos os cagallóns, que as pitas foran deixando, onde alguén les púxera uns graos, a entrada.
Limpou contra os balzois os calcetíns dándole unhas zamarradas para facer saltar os excrementos, é durante uns segundos o fedor arredor del era terrorífico.
Cos calcetins apastrocados e fedorentos, encasquetou os zamancos, e aiqui veu un segundo e monumental cabreo. Un deles estaba sen amalló, cando se decatou viu que a cadeliña nova estaba no fondo da escaleira, ensarillando cunhas mazarocas de millo, un gorgullo dentro dunha cunca, é o amalló o lado.
Baixou todo encabuxado coa idea de atizarle a cadeliña unha patada, mais ésta prevendo o que ia pasar liscou pro curral, él tentou seguila e no medio do esterco que deixaban os porcos cada día, quedoule atrapado o zamanco por non telo amalloado.
- ¡Desgraciada a vida dun pobre labrego!- dixo volvendo a buscar o zoco, evidentemente volvendo a por a remollo os calcetins, que naquel momento xa non se sabia o que eran.
Desde a entrada da corte dos porcos, un marrano estabao a mirar con cara asombrada, como decindo ¡este tiu é parvo!.
Limpou o zamanco na maseira onde comían os porcos, pois alí quedara un estúrrio, que se semellaba algo a auga chea de lama.
-¡Pra que vos fódais!- dixo mirando con noxo os porcos.
Saiu do curral coa aixada ó lombo, e nada mais por un pe na rúa, o primeiriño que pisou foi unha bostarega coma un cesto, que habia na porta da corte das bacas.
-¡Estes bichos tamén só fan que facer esterco!- Agarrou unha espalladeira e recolleu a bostarega pra dentro da corte, pois como se decia hasta o esterco escaseaba. O esterco en Val dos Marcos, tamén era un ben escaso. Unha vez escoiteile a un paisano da zona decir que si a merda valera cartos, os pobres naceríamos sen cú.
Hai noticias de que o noso amigo, abriu a poza, regou o prado, e cando volvía para a casa atizoulle co mango da aixada no lombo a outro rapaz que se rira del por culpa dos zamancos. ¡ Eran catro ou cinco números mais grandes có seu pé!

miércoles, 9 de septiembre de 2009

GORGOLEXOS NA PORTELA DE REBORDELO

Naquel día, meu irmán Xería e maís eu saíramos a tentar a sorte das perdices. Coma sempre algunhas tiveron moita e unhas poucas ningunha. Tres ou catro destas últimas debian estar desesperadas e cando le espirremos, simplemente tomeron a decisión de suicidarse contra os chumbos.
Pola mañá bastante cedo, saíramos polo Facho, atravesemos as leiras da Cruz de Pedra, pasemos pola Estante desde donde subimos as Carbuizas, a Rechouso, Veigadechuces é por si ainda non camiñéramos dabondo, por detrás do Castelo de Rebordelo cheguemos a Fraga das Ferraduras, e desde alí perseguindo unha perdis revesgada cheguemos as Bouzas donde decidimos comer a merenda.
Comimos uns chouriciños asados, bebimos a bota de viño, e chupemos un termo de café, cousa que despois nos levou a facer unha pequena tertulia, na que falémos do divino e do humano, e cando fumos calando foi aparecendo Morfeo que nos acunou, é cando viñemos en nos xa caseque era de noite, e a camiñata hasta a casa ainda daría moito de sí.
Cando cheguémos a Rebordelo xa era de noite pechada. Con paciencia e bon paso camiñemos polo camiño, apenas habia algo de resplandor da lúa, que tamén xa escomenzaba a liscar.
Cando iamos baixando polo cimo do caboco dos Corzos, os cans todos arrepiados sairon co rabo entre as patas a esconderse entre as nosa pernas.
No entendiamos aquela reacción, pois como caseque non se vía, non tíñamos nin idea do que poderia pasar. Acariñémolos, démosle ánimos e seguimos camiñando.
Cando xa chegábamos ó caboco, de repente coicidiu coa espanatada dos cais, unha especie ronquidos bastante arrepiantes ó lado de riba do carreirón. O son era unha cousa etre laio, ronquido e ira.
Calou aquelo e o silencio na noite parecia querer abrangalo todo. Era un silencio como decia Héctor meu fillo, que se escoitaba.
Miremos un para o outro e volvimos a iniciar a baixada cara o Carballal. Levávamos camiñados unha ducia de pasos cando aquelo volveo a repetirse, mais esta vez cos sonidos mezclouse unha especie de estertor, era como se un becho grande tivera problemas para respirar.
Xa con algo de canguelo no corpo camiñemos de forma decidida e rápida, crucemos pola Augüeira como lóstregos e cheguemos a casa bastante alterados, comentémos o que escoitéramos, e cheguemos a conclusión que algún porco montés, atrapado nun lazo ou nunha garduñeira, estaba morrendo alí. O día seguinte iríamos a ver que pasaba.
Madruguémos, collímos as espingardas ó lombo e encamiñémonos o cimo do caboco dos Corzos.
Cando cheguémos o lugar donde escoitéramos os sonidos a noite anterior, e non oimos nada. Mirando ó noso arredor, non conseguimos ver nada sospeitoso.
Xa cheguéramos a conclusión de que por alí non habia nada, volveu o ruido da noite anterior. Un gorgolexo arrepiante, cunha larga respiración que parecia moi dificultosa. Saia dunha matugueira de uces e xestas que habia a parte de arriba.
Agarremos as escopetas, despois de meterle balas na barriga, pois xa casi non tíñamos ningunha dúbida de que por alí había un Xabarín enguedellado.
Subimos con todas as precaución posibles, pois todo bon cazador sabe do perigoso que pode ser un porco montés ferido .. .
Repetiuse o ronquido, xa diante caseque de nós, é no vimos nada. O chungo do asunto era que xusto onde saían os ronquidos, as uces non eran grandes e casi se via o chan.
Estábamos nesas, e os cais detrás de nos, ainda que bastante calmados, cando volveu a repetirse o sornapo. Daquela parecía que tamén habia un pequeno son metálico.
Imaxínade o cadro: dous cazadores coas armas en “prevengan”, apuntando a unas pequenas uces das que saian uns sons extraños. Mirémos un para o outro, é xa con cara de coña, baixémolas espingardas e acerquémonos a contemplar a tapadeira de un rexistro da traida da auga de Rebordelo. Pola razón que fora, as tuberías colleran aire e de cando en vez, éste saía por alí, algunha veces con tanta forza que facía mover a tampa de ferro.

lunes, 7 de septiembre de 2009

¡ADEUS CAMPAÍÑAS DE SAN CIBRAO!

As campanas da igrexa da capital de Val dos Marcos, estan tristes, ameazan-nas con non deixalas tocar a ledicia cando este mundo ven unha nova vida, con non deixalas laiar cando deste mundo liscamos. Xa no poderán tocar “ó concello”, nin a “lume”, é, unha cousa que é moi importante na época das tormentas, pois de todo o mundo é sabido que se cando unha tormenta fera, camiña hacia o pobo, se se tocan as “campas”, a tormenta ou se desfaí ou marcha para as serras.
Agora queren pór uns trebellos de “Higt tecnoloxy”, para congregar os feligreses, cando le veña ben ó que convoca.
Despois de moito tempo pelexando coa própia conciecia, sobre se pertencer a unha iglesia que non me pediu permiso para afiliarme a ela, sobre se será correcto liscar dela, por cuestions de ética e moral, veñen agora tocandole a un... as campas.
Creo que non necesito caseque nada mais para liscar. ¡Problema!: a apostasía e moi complicada e non xurde efecto; seguro que seguen a mandarme como número a Facenda e cobran por min, ainda que na mesma poña “para fins sociais”.
Un aviso a quen corresponda : O ALTOPARLANTE ESTÁ XUSTO ENRIBA DA MIÑA CABECEIRA, E CANDO EU ESTOU NA ALDEA, POLA RAZÓN QUE SEXA, NO QUERO QUE NIN O DIOS DESEs PREDICADORES CATÓLICOS (QUE NON CRISTIANS), ME DESPERTEN CO SON DAS CAMPAS DA CATEDRAL DE “NOTRE DAM”.
De persistir na teima, terán que por tamén un minarete, e unha campana Budista, así como a chamada é a estrela de Israel.
De todolos xeitos, eu, cando quero falar con Deus, non necesito campas, creo que oe desde calquer lugar, canto mais apartado e humilde mellor, senón acordádevos do que día o Novo Testamento daqueles dous xudeus que rezaban. Un humilde desde un curruncho, e o outro desde a parte mais visible do templo, dandose golpes gordos no peito. O Cristo, dixo que ós ollos de Deus, mellor o primeiro.
En fin, que non se me obligue a medir a estupided, nin os decibélios.
Creo que tanto o San Cibrao, como a Virxe do Rosário, serán protectores das campas, e se non ¡MALA SORTE!

viernes, 4 de septiembre de 2009

REQUIEM POR UN AMIGO

Xa solo quedaban as dúas últimas rodelas da meda.
Era na malla da tia Fernanda para meu pai, e da Felicidad para min.
Sempre na quela malla habia dúas medas. Polo menos trescentas mias de grao.
Acerqueime a axudar ó que desfacía a meda, que coma case sempre era o Fernandiño.(Perdoame polo diminutivo, mais eu non me axeito a chamarte polo nome, dixeramos, que grande.)
Eu tiña un interés especial en axudar, polo menos nas últimas rodelas. No fondo de todo das medas quedaban catro mollos entrecruzados, sobre os que a meda iba crecendo.
Normalmente debaixo daqueles cuatro mollos, sempre habia uns “ratiños” pequeniños, grises e lustrosos pola abundacia de comida que nos pouco días que a meda estaba feita tiveran a súa disposición.Graos noviños e a montons para a mantenza, seguramente mais do que os humans da zona durante todo o ano.
O amigo Fernandiño, sempre me axudaba a tentar darle cunha baleadeira ós ratos, que estaban debaixo do último mollo é que o verse en descuberto tentaban liscar. Sempre conseguian escapar, pois eu no le atinaba ben e o Fernandiño, creo que non queria facerles moito mal.
Hoxe entereime do seu pasamento. Non sei moi ben como foi, mais polo que puiden escoitar, ver e falar con él é a súa dona, o mais probabel, coido que foi ese error, que fai que as celulas humans, nun desexo de perpetuarse, crezan de forma incontrolada, facendo o contrário do que persiguen. Dicen os expertos que é un cancer, Eu creo que é unha maneira de cabar cun organismo. Ou como decian en Val dos Marcos: Mal da Morte.
Bueno amigo Fernandiño, perdoa pola extensión, pois en realidade solo queria decirte, que desde neno gardo un gran recordo teu, sempre me trateste como se fose grande, e endexamais me fixeche sentir “pequeno”. Creo que sempre estivemos o mesmo nivel.
Que a volta as orixes, te sean a mellor cousa.
Un bo recordo de un amigo.

VIAXE AS SERRAS

<

Ainda que un non está convencido, de que o que fai sexa correcto, moitas veces facemolo.
Esto foi o que me pasou a min e a miña dona, cando columbremos unha pista asfaltada que leva ó alto da serra de Lubían e Hedroso, creo que feita por mor dos inumenerabeis muiños de vento que na nosa terra hai. A tentación foi enorme, é agora non estou nada arrepentido. So direi que a polución, será posible, se os que van por alí son irresponsables. Supoño que haberá de todo.
Unha das pirmeiras cousas que me chamou a atención, foi a cantidade de voadoras rapaces que por alí andaban en perfecta armonía cos monstruos.
Como non hai nada mellor que unha imaxen, na cabeceira, téndeis un fermoso milano negro, zampandose o que supoño é un ratiño.
Tamen tivemos a oportunidade de descubrir, bastante cerca dun muiño, de un grupo de pedras nas que hai unha cazoletas bastante chulas. Teño que averiguar se por alí cerca pasa algunha división territorial ou a que obedecen.

Creo que a orden de fotos é o reves. Está claro que ainda non
domino ben estes aparellos.
Outra das cousas foi o poder ver a Fraga da Osa desde o alto
bastante de cerca.
Por aquela banda veise o nacemento do rio Pedro, e as escorren-
tías que o van conformando.
Pola banda do nacemento do Tuela, pasa o mesmo, é o mais curioso é que nacendo caseque no mesmo punto,arredanse un do outro, e volvense a xuntar na Tuiza.
Deixovos tamén unha foto da Fraga da Osa e outra da parte do nacemento do Tuela.
Seguirei contando cousas daquela andada, parte en coche e parte a pé. Creo que paga a pena, mais eso sí, pregolle a todo aquel que suba, que deixe aquelo, se pode mellor que antes de subir, é cos páxaros que non se meta, pois hai falcons peregrinos, bastardos, tecelans, aguias, cernícalos e demais, que é unha delicia contemplalos



Espero que os gusten, e que doña Angela non interpoña unha reclamación, por dereitos de imaxen.

miércoles, 2 de septiembre de 2009

COUSAS MIÑAS

Estaba sentado no mesmo lugar onde nos víramos o dia de antes. Non sabía se volvería, mais tiña confianza nelo.
Desde o lugar no que estaba, via a rúa principal da aldea, caseque hasta o fondo, so me quedaba fóra da vista os últimos douscentos metros, por mor do rouso que facía e que non deixaba ver ó final.
Mentras esperaba, estaba a contemplar a rua. Estaba o chao seco, inda habia pallas miudas que recordaban que as mallas iva pouco que se acaberan. Chamaban a atención dúas cousas pouco usuais; Non había ningún ser vivo a vista, e a luz, parecia mais ben que era lunar mais que solar. Eso sí, de noite non era.
Etá ben así, pensei, pois deste xeito cando fagamos o percorrido lugar abaixo, non terei que dar esplicacións a ninguen, nin preocuparme porque algún despistado metera a pata.
Estando nestas, vi-o aparcer xa cerca de min, sen saber de onde viña. Traia a cara da outra vez, un sorriso tristeiro, e fitabame fixamente, como se quixera grabar a miña fisionomia no fondo das súas pupilas.
Sen comentários de ningún tipo, e postos de acordo so coa mirada, iniciémola andadura camiño abaixo en direción a parte baixa da aldea.
Cheguemos a praza do forno, é alí atopémonos coa primeira persoa, que o vernos puxo cara de susto, e a toda carreira liscou a esconderse no souto de castañeiros. O meu acompañante puxo cara de sorpresa, mais ben de incrédulidade e mirando para min fixo un xesto que decia :¿Porqué?.
Eu quiteille imporancia e tamen con un xesto deille a entender que aquelo era normal. Mais a pesar de todo eu estaba preocupado, pois tarde ou cedo debia decirlle a verdade, se acaso fose que él non se dera conta da situación.
Baixemos, subimos, en definitiva deambulemos por todolos lados, sempre o mesmo, sen atoparnos con naide.
Nolgunha ocasión tuve que, cun xesto enérxico, facer sair do noso camiño, algunha persoa que puña xestos de arrepío e susto.
O meu acompañante, cando cheguemos de novo o punto no que escomencéramos a andadura, cunha mirada tristeira liscou de xeito que eu non me enterei moi ben pra onde, e se me apurades tampouco sei como.
No terceiro encontro, xa a maneira de chegar foi un indicio de que algo cambiara. A mirada xa era disinta, estaba entre triste, confusa e aliviada. Xa non me deixou acercar a él. Cada vez que via a alguén tentaba esconderse detrás de min. ¡Aquelo non era normal!, pensei eu. So podia pasar unha cousa, que escomencera a darse conta da súa situación.
De súpeto, mirando pra min, adiantouseme un par de metros, e cando chegou o punto que él creéu necesário, subiu a perneira dereita do pantalón e ensinoume a pantorrilla, xusto os xemeos.
Alí xa casi non habia musculo, nin pel, so uns tendons a punto de roper, é uns osos na mesma situación.
Miroume con tristura, é cun xesto de resignación, desapareceu da miña vista.
Nunca xamais volvin a ter aqueles encontros.
Agora mesmo non sei se foi certo, se o soñei, ou se simplemente o meu cerebro quixo que fose así.
Detodolos xeitos, desde aiqui e agora unha forte aperta.